Το πρώτο Black étoile στο Μπαλέτο της Όπερας του Παρισιού μιλά για τον ρατσισμό, τα καθεστώτα και την αναγνώριση
Η βροχερή τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων του Παρισιού ήταν υπέροχη ή χάλια, ανάλογα με το ποιον ρωτάτε, αλλά το θέαμα χτύπησε την κορυφή για μία ώρα και 24 λεπτά.
Ο χορευτής με τα λευκά αθλητικά παπούτσια, στην ψευδάργυρη οροφή του Hôtel de Ville, ήταν ο 24χρονος σταρ του μπαλέτου Γκιγιόμ Ντιόπ.
Η παράσταση που έδωσε εδραίωσε τον Ντιόπ ως τον χορευτή που θα ήταν το σύμβολο μιας σύγχρονης, πολυπολιτισμικής Γαλλίας. Ωστόσο εκείνος, το μόνο που σκεφτόταν ήταν να μην πέσει. «Ήταν λίγο τρομακτικό γιατί το αρχικό δάπεδο ήταν εξαιρετικά ολισθηρό, οπότε το αλλάξαμε με ένα χαλί», χαμογελάει. Την ημέρα που συναντιόμαστε, πίνει έναν χυμό τζίντζερ στο Σόχο Χάουζ στο Παρίσι, στη ζωντανή γειτονιά Pigalle όπου και μένει, φορώντας ένα τζιν μπουφάν και ασορτί τζιν παντελόνι. «Ήταν επίσης πολύ δύσκολο να χορέψω με τα αθλητικά μου παπούτσια. Αλλά το να κάνεις μπαλέτο με πιο casual look το κάνει πολύ πιο προσιτό και αληθινό». Όπως επισημαίνει: «Φανταζόμαστε έναν danseur étoile με έναν συγκεκριμένο τρόπο και δεν νομίζω ότι ταιριάζω αρκετά σε αυτήν την εικόνα».
Με μακριά σκέλη και κομψή όψη, ο Diop είναι το είδος της χαρισματικής σκηνικής προσωπικότητας που την ερωτεύεσαι αμέσως. «Έχει μια αίσθηση καλοσύνης που είναι αρκετά απτή και ορατή όταν είναι στη σκηνή», λέει η Aurélie Dupont, πρώην διευθύντρια χορού στο Μπαλέτο της Όπερας του Παρισιού , η οποία αμέσως είδε ότι ο νεαρός Ντιόπ είχε «το κάτι επιπλέον». «Είναι ένα σημαντικό χαρακτηριστικό γιατί σημαίνει ότι κερδίζει αμέσως τη συμπάθεια του κοινού». Η Dorothée Gilbert, η κορυφαία μπαλαρίνα της ομάδας, η οποία ζήτησε να χορέψει με τον Diop στην πρωτοποριακή του παράσταση στη Λίμνη των Κύκνων το 2022, συμφωνεί. «Φέρνει μια νεανικότητα και μια νέα προοπτική στους ρόλους που χορεύω μαζί του», λέει. «Δουλεύει απίστευτα σκληρά, έχει τα ίδια υψηλά πρότυπα με εμένα και έχει μεγάλη αυτοπεποίθηση στη σκηνή».
Δεκαοκτώ μήνες μετά τον διορισμό του ως ο πρώτος Black danseur étoile στο Μπαλέτο της Όπερας του Παρισιού, ο Ντιόπ κλείνει ένα σημαντικό καλοκαίρι που τον είδε να επιστρέφει στον ρόλο του Άλμπρεχτ στη Ζιζέλ στο Palais Garnier, εμφανιζόμενος ως προσκεκλημένος κριτής σε ένα επεισόδιο του Drag Race France και επίσης πρωταγωνίστησε σε μια παγκόσμια καμπάνια για τη συνεργασία του Jacquemus με τη Nike. Λατρεύει τη μόδα και το συναίσθημα είναι ολοένα και πιο αμοιβαίο: έκανε πασαρέλα στο σόου του Miu Miu AW24 και έχει καθίσει στην πρώτη σειρά των Prada, Dior και Balmain. «Ένιωθα ο εαυτός μου!» γελάει, για το ντεμπούτο του στην πασαρέλα. «Ένιωσα τόσο... δυνατός».
Ο Ντιόπ ανακάλυψε τον χορό σε ηλικία τεσσάρων ετών, όταν μπήκε κρυφά στη σύγχρονη τάξη της μεγαλύτερης αδερφής του στο κέντρο δραστηριοτήτων στο 18ο διαμέρισμα του Παρισιού, όπου ζούσε η οικογένειά του. Εντοπίζοντας τις δυνατότητές του, ο δάσκαλός του τού πρότεινε να στραφεί στο μπαλέτο όταν ήταν οκτώ ετών. «Μου άρεσε το γεγονός ότι ήταν πολύ αυστηρό και σκληρό», θυμάται εκείνα τα πρώιμα μαθήματα. «Ακόμα κι αν κάνεις το ίδιο πράγμα κάθε μέρα, υπάρχει πάντα τρόπος να το κάνεις καλύτερα». Σε αντίθεση με πολλούς χορευτές για τους οποίους το μπαλέτο είναι ένα επάγγελμα που καταναλώνει τα πάντα, ωστόσο, ο Ντιόπ δεν πίστευε ποτέ ότι αυτό θα εξελισσόταν σε καριέρα. «Ο χορός ήταν πάντα ένας τρόπος να εκφράζομαι με το σώμα μου», λέει. «Αλλά μου άρεσε να σπουδάζω. Ήθελα να γίνω γιατρός ή δικηγόρος».
Ο Σενεγαλέζος πατέρας του εργάζεται για την Aeroméxico. Η Γαλλίδα μητέρα του για το τοπικό συμβούλιο στο Gennevilliers, ένα βορειοδυτικό προάστιο του Παρισιού. Κανένας από τους δύο δεν ήξερε πολλά για το μπαλέτο εκτός από τα κλισέ του Μαύρου Κύκνου. Ο πατέρας του τον ενθάρρυνε στον στίβο, πιστεύοντας ότι το μπαλέτο «δεν ήταν μέρος για αγόρι, πολύ λιγότερο για αγόρι με μικτές φυλές», όπως το είχε πει κάποτε ο Ντιόπ. Όταν μπήκε στη διάσημη Σχολή Μπαλέτου Όπερας ως 12χρονος, βρήκε την αυστηρότητα και την ένταση προκλητικές. «Ήμουν πάντα πολύ συνδεδεμένος με την ευτυχία του χορού», λέει. «Μερικές φορές δεν ήμουν σαν τα άλλα αγόρια. Δεν είπα «θέλω να κάνω το καλύτερο δυνατό». Έλεγα «θέλω να διασκεδάσω».
Ο Ντιόπ κόντεψε να τα παρατήσει στα 16. «Ήμουν πολύ ανήσυχος, ένιωθα ότι δεν ήμουν αρκετά καλός», λέει. Πάλευε με την εικόνα του σώματος. «Τώρα είμαι καλά, αλλά όταν ήμουν στο σχολείο ήταν κάτι που ήταν δύσκολο για μένα», λέει. «Είχα ένα επεισόδιο ανορεξίας... Έλεγχα τους μηρούς μου κάθε μέρα». Όταν προσκλήθηκε να περάσει πέντε εβδομάδες στο Αμερικανικό Χορευτικό Θέατρο Alvin Ailey στη Νέα Υόρκη, οι γονείς του χρειάζονταν πειστικούς λόγους. «Ήταν πολύ φοβισμένοι. Έλεγαν, «Είμαστε οι χειρότεροι γονείς όλων των εποχών… Θα είναι μόνος του, τόσο μακριά…».
Αποδείχθηκε ότι το ταξίδι του στο Alvin Ailey ήταν η δημιουργία του. Έχοντας διδαχθεί αγγλικά κυρίως μαθαίνοντας τους στίχους της Beyoncé, βυθίστηκε σε έναν ποικίλο θίασο χορευτών. Ανακάλυψε ξανά την αγάπη του για τον κλασικό χορό. «Με έκανε να καταλάβω ότι ήθελα να παίξω τους μεγάλους κλασικούς ρόλους, ειδικά τα μπαλέτα του Ρούντολφ Νουρέγιεφ, γιατί ο άνδρας χορευτής έχει πολλά να κάνει. Με έκανε να θέλω να επιστρέψω στο Παρίσι».
Από τότε, η πρόοδος του Diop μέσα από την αυστηρή ιεραρχία στην Όπερα του Παρισιού –εντάχθηκε στο σώμα του μπαλέτου το 2018– ήταν εκπληκτικά γρήγορη. Όταν, το 2021, ο έμπειρος Ζερμέν Λουβέ τραυματίστηκε, ο Ντουπόν έθεσε τον Ντιόπ ως Ρομέο στο Romeo and Juliet του Nureyev με ειδοποίηση μιας εβδομάδας. Ένα χρόνο αργότερα, ο Diop προήχθη σε κορυφαίο χορευτή. Τον Μάρτιο του 2023, έγινε danseur étoile (χορευτή σταρ), ο υψηλότερος από τους πέντε βαθμούς αξιολόγησης του μπαλέτου. «Η αστραπιαία προώθηση ενός λαμπερού ερμηνευτή», ανακοίνωσε η Le Monde. Ο Diop ήταν ξαφνικά ένας από τους νεότερους etoiles στην 350χρονη ιστορία της χορευτικής παρέας.
Για τη Luna Peigné, κορυφαία χορεύτρια και καλύτερη φίλος του Diop από τότε που γνωρίστηκαν στη σχολή μπαλέτου σε ηλικία 12 ετών, η εκτόξευσή του μπορεί να εντοπιστεί στην ερμηνεία του στο Romeo. «Όλα άλλαξαν γι' αυτόν μετά από αυτό», λέει. «Ήταν πολύ ντροπαλός όταν ήταν νεότερος. Αλλά ανακάλυψα έναν νέο Γκιγιόμ. Ένιωσα ότι ήταν έτοιμος να πάρει τη θέση του ως étoile .»
Το 2020, ο Ντιόπ ήταν ένας από τους πέντε χορευτές που συνέγραψε ένα μανιφέστο που καλούσε την παρισινή ομάδα να αντιμετωπίσει τον ρατσισμό στον απόηχο του κινήματος των Black Lives Matter. Μεταξύ των αιτημάτων ήταν η επίσημη απαγόρευση του blackface (σε χρήση μόλις το 2015), μια έκκληση για παπούτσια, καλσόν και μακιγιάζ που ταιριάζουν με τον φυσικό τόνο του δέρματος ενός χορευτή και δράση σε ρατσιστικές καρικατούρες σε κλασικές παραγωγές. Η Όπερα του Παρισιού απάντησε με μια έκθεση διαφορετικότητας 66 σελίδων και μια υπόσχεση να αλλάξει τη διαδικασία πρόσληψης της σχολής μπαλέτου.
Σήμερα, ο Ντιόπ επιθυμεί η συζήτηση για την καριέρα του να μην επιστρέφει πάντα στον αγώνα – προτιμά να αφήνει τις πράξεις του να μιλήσουν. Τον Μάιο, πέρασε 10 ημέρες στη Γαλλική Γουιάνα διδάσκοντας εργαστήρια σε παιδιά ηλικίας οκτώ έως 16 ετών ως μέρος μιας πρωτοβουλίας της Όπερας για την ενθάρρυνση των τοπικών ταλέντων. Θεωρεί τον εαυτό του ως πρότυπο – μαζί με τους αρχηγούς του Βασιλικού Μπαλέτου, Francesca Hayward και Marcelino Sambé, και την Αμερικανίδα μπαλαρίνα Misty Copeland – αλλά εξακολουθεί να αισθάνεται ότι «δεν υπάρχει εκπροσώπηση» σε παγκόσμια κλίμακα. «Και αισθάνομαι ότι είναι σημαντικό επίσης να πούμε στους γονείς ότι το μπαλέτο δεν είναι μόνο για λευκούς ανθρώπους».
Τις σπάνιες μέρες άδειας στο Παρίσι, ο Ντιόπ απολαμβάνει ένα ποτήρι κρασί με φίλους στο αγαπημένο του μπαρ Marais, Le Croco. «Προσπαθώ να μην είμαι πολύ σφιγμένος», λέει. «Δεν θέλω να φτάσω στο τέλος της καριέρας μου, νομίζοντας ότι ασχολήθηκα πάρα πολύ με το μπαλέτο». Τι θα κάνει στα 42 του, όταν οι étoiles είναι συμβατικά υποχρεωμένοι να συνταξιοδοτηθούν; «Νομίζω ότι θέλω να γίνω νοσοκόμος», λέει. «Η δουλειά στην ιατρική ήταν πάντα το όνειρό μου, όπως το μπαλέτο».
Τον Οκτώβριο, ο Ντιόπ θα εμφανιστεί ως προσκεκλημένος χορευτής στη Γκουσταβία στη Βασιλική Σουηδική Όπερα, ένα νέο έργο για τον Γκούσταβ Μπαντίν, έναν σκλάβο της Δυτικής Ινδίας που υιοθετήθηκε από τη Βασίλισσα της Σουηδίας. Αυτή η συμμετοχή τού προσφέρει μια σπάνια ευκαιρία να φτιάξει ένα μπαλέτο από την αρχή με τον χορογράφο Pär Isberg, ενώ «ανάβει το φως» σε μια εκπληκτική αληθινή ιστορία «για αυτόν τον πρίγκιπα που έχει ξεχαστεί εντελώς». Ωστόσο, οι πρόβες δεν ξεκινούν αμέσως. Ως τότε; «Θα κοιμηθώ!»
> Πηγή